WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE

· rosną stopy i powoli zanika płaskostopie (kości stóp wysklepiają się),

· wydłużają się i twardnieją kości kończyn,

· rosną zęby stałe,

· zmieniają się proporcje ciała,

· powoli kształtuje się większa odporność na zmęczenie związane z dłuższym przebywaniem w jednej pozycji,

· rozpoczyna się pierwszy etap kostnienia nadgarstka (część chrząstek zamienia się w kości)

· ruchy dłoni stają się bardziej odporne na męczenie;

· poprawia się płynność i szybkość ruchów rąk

· dziecko łatwiej uczy się pisania w linijkach i łączenia liter,

· zaczyna także ładniej rysować,

· lepiej wycina,

· może nauczyć się wiązania kokardki itp.

· do rozwoju kości dopasowuje się układ mięśniowy,

· mięśnie stają się silniejsze (wzrasta siła skurczu), są bardziej odporne na zmęczenie, wzrasta siła zwieraczy – dziecko nie musi już tak często załatwiać potrzeb fizjologicznych,

· rozwijają się wszystkie narządy wewnętrzne; lepiej pracuje serce, płuca (lepsze dotlenienie) i jednocześnie rośnie potrzeba ruchu,

· zwiększa się pojemność żołądka (zmniejsza się częstotliwość przyjmowanie pokarmów, a zwiększa się objętość przyswajanej

· jednorazowo porcji),

· dzieci stają się bardziej odporne na choroby

 

Zmiany związane z płcią

· następuje początek kształtowania się trzeciorzędnych cech płciowych, u chłopców powoli rozwija się pas barkowy, u dziewcząt pas miednicowy, u chłopców bardziej niż u dziewcząt grubieją kości długie; do tych zmian dopasowuje się układ mięśniowy,

· pojawia się głód ruchu, ogromna potrzeba biegania, skakania, siłowania,

· dziewczynki preferują aktywność ruchową wymagającą większej precyzji,

· kościec ( także kości i mięśnie dłoni) kształtuje się około 1,5 do 2 lat, dłużej u chłopców niż u dziewcząt, w związku z tym dziewczynki bardziej niż chłopcy lubią rysować, wycinać, malować,

· u dziewczynek powoli zaczyna powstawać podściółka tłuszczowa

 

Zmiany w układzie nerwowym

· są istotne i decydują o różnicach między dziećmi młodszymi a starszymi,

· wydłużają się wypustki komórek nerwowych, dojrzewają drogi nerwowe, dzięki czemu poprawia się szybkość i dokładność

· przewodzenia impulsów, wzrasta ilość połączeń nerwowych, poprawia się koordynacja ruchów,

· dojrzewają receptory zmysłów, pojawia się ostrość wzroku, wrażliwość na barwy,

· polepsza się zdolność odbioru bodźców słuchowych

· dzieci odbierają dokładniejsze informacje z otoczenia, dojrzewają okolice ruchowe kory mózgowej, polepsza się koordynacja i płynność (również ręki)

· dojrzewają struktury kory mózgowej odpowiedzialne za czynności typowo szkolne,

· poprawia się wzrokowe i słuchowe spostrzeganie analityczno -syntetyczne,

· dojrzewają te struktury kory mózgowej, które odpowiedzialne są za procesy myślowe; obserwuje się początki myślenia

· konkretno -wyobrażeniowego operacyjnego na konkretach,

· dojrzewa cały układ nerwowy w tym kora mózgowa, dzięki czemu poprawia się zdolność do skupiania uwagi (początki uwagi dowolnej) i poprawia się zdolność zapamiętywania; lepsza jest pamięć trwała, sprawniej przebiegają procesy pobudzania i hamowania

 

WŁAŚCIWOŚĆI SPOŁECZNE

· powoli wzrasta antagonizm pomiędzy chłopcami a dziewczynkami; poczucie my chłopaki, my dziewczyny ułatwia integrację dzieci określonej płci, akceptację własnej płci i stopniowe uczenie się męskich i kobiecych ról społecznych,

· chłopcom mniej sprawnym dokucza się

 

EMOCJE

· ma mniej dojrzały układ nerwowy niż siedmiolatek i z tego powodu silniej reaguje emocjonalnie,

· wszystkie emocje, te pozytywne, a tym bardziej negatywne oraz duża liczba różnorodnych bodźców, stanowią dla organizmu ogromny wydatek energetyczny,

· rozregulowuje się jego funkcjonowanie (staje się płaczliwe, drażliwe, nieznośne, agresywne itp.)- można pomóc mu, dostarczając mu owoców, kawałka czekolady, kanapkę itp. (glukoza i magnez) oraz stwarzając sytuacje ułatwiające wyciszenie się – elementy relaksacji

 

WŁAŚCIWOŚĆI PSYCHICZNE

 

Uwaga

· jest jeszcze – mimowolna, tzn. bodźce z otoczenia odwracają uwagę od tego, co dzieje się na zajęciach; czas uwagi jest ciągle jeszcze krótki (ok. 15 min.),

· dziecko nie potrafi skupić się na wykonaniu kilku czynności jednocześnie,

· dość silna koncentracja uwagi szybko wywołuje zmęczenie

 

Przeważa wciąż pamięć

· mechaniczna, dlatego nowe treści powinny być często powtarzane i utrwalane z wykorzystaniem wielu zmysłów

 

Ruch

· sześciolatek ma jeszcze słaby kościec i słabe mięśnie, musi często zmieniać pozycje

 

Myślenie

· większość dzieci nie ma jeszcze ukształtowanej odwracalności myślenia, nie potrafi odwrócić procesu przekształceń,

· nie ma jeszcze ukształtowanych pojęć czasowych.

 

Pisanie

· dzieci mają wciąż silne napięcie mięśniowe rąk, palców, nadgarstka, przedramienia, barków,

· ruchy rąk u większości dzieci nie są jeszcze płynne,

· występuje geometryzacja i brak precyzji

 

Stosunki przestrzenne

· dzieci mają jeszcze kłopot z oceną stosunków przestrzennych, np.: prawo, lewo, obok, za,

· wymagają wielu ćwiczeń typu zabawowego, które ułatwią późniejsze spostrzeganie

 

Słuchanie

· dzieci dzielą zdania na wyrazy,

· analizują i syntezują sylaby w wyrazach,

· wysłuchują głoski w nagłosie

 

Spostrzeżenia zmysłowe i wyobrażenia

· dominuje myślenie przedoperacyjne, konkretno- -wyobrażeniowe.

 

*Rozwój każdego dziecka przebiega indywidualnie i może odbiegać od podanych wyżej charakterystycznych cech.

 

Opr. B. Bernaciak na podst.”Diagnoza przedszkolna” pod redakcją KO w Bydgoszczy i K- PCEN w Bydgoszczy, Toruniu i Włocławku