Drodzy rodzice!

Nie od dziś wiadomo, że zabawa jest jednym z kluczowych elementów wpływających na rozwój dziecka. Już od najmłodszych lat dzieci poprzez zabawę uczą się, poznają siebie i otaczający je świat, a także często wyrażają swoje emocje.

W swoim życiu spotkałam się z różną interpretacją słowa ,,zabawa”. W opinii niektórych ludzi zabawa jest niczym innym jak trwonieniem czasu. Uważam, że jest to nieprawdą ponieważ zabawa jest jedną ze swoistych form rozwoju i działalności dzieci, nastawioną na poznawanie otaczającego nas świata. Zabawa w życiu dziecka pełni różnorodne funkcje tj.:

1. Funkcja diagnostyczna, która umożliwia określenie indywidualnego tempa rozwoju dziecka, a także poznanie jego możliwości.

2. Funkcja kształcąca, która poprzez różnorodne formy przekazu pomaga dzieciom zrozumieć otaczający je świat, a także wpływa na rozwój wiedzy i zainteresowań dziecka.

3. Funkcja kompensacyjna, która pozwala na eliminacje występujących u dziecka braków i rozładowania napięcia i negatywnych emocji.

4. Funkcja wychowawcza, która przyczynia się do rozwoju osobowości dziecka i wpływa pozytywnie na interakcje z innymi osobami w najbliższym otoczeniu.

Istotnie ważnym działaniem podczas planowania zabawy jest oparcie ją o aktywność dziecka, liczbę uczestniczących w niej dzieci lub dorosłych (nauczycieli lub rodziców), miejsce w którym zabawa ma miejsce (np. sala przedszkolna, dom), środki dydaktyczne, które chcemy zastosować i które będą adekwatne do dziedziny z której chcemy przekazać wiedzę. Charlotte Buhler wyróżniła cztery kategorie zabawy. Pierwszą z nich są zabawy funkcjonalne, które obejmują czynności tj.: chwytanie, pełzanie, wstawanie, jazdę na rowerze. Drugą kategorią są zabawy fikcyjne czyli naśladownictwo np. odgłosów zwierząt lub zachowań innych ludzi, odwzorowywanie poszczególnych ruchów. Zabawy receptywne np. lepienie z plasteliny, budowanie z klocków, rysowanie obrazków, a także zabawy konstrukcyjne np. układanie puzzli.¹

Podsumowując zabawa jest jednym z najważniejszych etapów w rozwoju młodego człowieka. Dziecko odbiera zabawę jako po prostu zabawę. Jest zupełnie nieświadome, że poprzez różnorodne oddziaływania uczy się i nabywa wiedzę o świecie. W zależności od rodzaju zabawy uczy się np. emocji, rozładowuje swoje napięcie a co najważniejsze pobudza kreatywność dziecka. Należy zatem pamiętać, że zabawa to nie tylko forma rozrywki lecz działalność pomagająca w zrozumieniu otaczającego dziecko świata. Cytując SW Jana Pawła II ,, zabawa jest nie tylko przejawem potrzeby rozrywki czy dowodem lekkomyślności, lecz nawet wtedy, gdy nie zdajecie sobie z tego sprawy, jest okazją do kształtowania charakteru i pielęgnowania cnót”. Dlatego w kwestii zarówno nauczycieli jak i rodziców jest stworzenie odpowiednich warunków i umożliwienie dziecku rozwoju poprzez różnego rodzaju zabawy.

Artykuł powstał w oparciu o:

1. Książkę autorstwa Charlotte Buhler ,,Dziecięctwo i młodość”.

Opracowała: Anna Wojciechowska